Ga verder naar de inhoud

Prisma

Diversiteit in je vrijwilligersteam

Inclusief denken en handelen

De balans zoeken tussen erkenning van gelijkheid en erkenning van verschil

Een persoon heeft vragen. Wanneer die verband houden met specifieke deelidentiteiten, kunnen we deze vragen diversiteitsvraagstukken noemen. Antwoorden op diversiteitsvraagstukken zoek je in de eerste plaats bij bestaande regelgeving en documenten. Bijvoorbeeld een reglement, wetgeving, een charter, een statuut ... waar jouw organisatie of instelling onder valt of mee werkt.   

Vind je hier geen antwoorden, dan is het zaak om naar een gepast antwoord te zoeken waarbij je zo inclusief mogelijk tewerk gaat. Een oplossing op korte termijn, waarbij je een uitzondering maakt voor één persoon, helpt immers noch die persoon, noch de organisatie. 

Het zijn vaak uitzonderingen die jaloezie wekken. Ze bieden geen structurele oplossingen en plaatsen personen soms buiten de context. Zij zijn opnieuw die ander: de moslim, de persoon met een handicap, de lesbische moeder … Je kan beter toewerken naar een oplossing die tegelijkertijd rekening houdt met de erkenning van gelijkheid. Bijvoorbeeld: we zijn allemaal ouders/studenten/burgers/…, we hebben allemaal recht op respect voor onze waarden en normen. En een oplossing die rekening houdt met verschil. 

Een kwaliteitsvolle en professionele dienstverlening is de balans zoeken tussen erkenning van gelijkheid en erkenning van verschil.

Een voorbeeld

Ik vind het als ouder belangrijk dat er vegetarische voeding is op kamp; zo ben ik zeker dat mijn kind niet iets zal eten wat ze niet mag eten volgens onze overtuiging en ons ideaal om een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk te hebben. Als zo’n oplossing praktisch werkbaar is, is die oplossing dan eveneens van toepassing voor een ouder die vraagt om halalvoeding op bosklassen? Als je antwoord ‘ja’ is, ben je wellicht in de buurt van een inclusieve oplossing.

Met ‘inclusief’ bedoelen we dus dat je gelijkwaardige oplossingen uitwerkt voor gelijkaardige situaties; oplossingen die voor zoveel mogelijk mensen in de organisatie kunnen gelden of soms zelfs een voordeel bieden, hoewel de vraag vaak initieel gesteld werd door een bepaalde groep. In tegenstelling tot categoriale of doelgroepgerichte oplossingen die slechts voor één bepaalde groep van toepassing zijn.

Er zijn ook vragen waar je ‘nee’ op zal moeten zeggen. Deze vragen kennen een duidelijk antwoord in een zogenaamd niet-onderhandelbaar kader. Wat hier alvast zeker deel van uitmaakt zijn alle wetten en decreten waaraan een school gebonden is.

Zelf aan de slag

Uitdaging:

Noem zelf een voorbeeld en probeer hier een inclusieve en kwaliteitsvolle oplossing voor te vinden.

Kleine tips:

  • Ga actief in de regisseurstoel zitten : letterlijk en/of figuurlijk
  • Doe de neutraliteitsdans: oefen jezelf in onpartijdigheid
  • Focus op belangen, zienswijzen ipv standpunten (die zijn statisch)
  • Denk aan het beste alternatief want de ideale oplossing bestaat niet
  • Stel de anderen de vraag: welk puzzelstuk van de meervoudige identiteit is hier zinvol, werkbaar, belangrijk?

Bron: HUMMUS

Lees enkele mooie praktijkvoorbeelden van inclusief denken en handelen